Chciałbym rozpocząć dyskusję o tym ciekawym schronie piechoty.
Wszystko zaczyna się standardowo - w 1894 roku zostaje zakończona budowa standardowego schronu piechoty. W 1912 roku dochodzi do przebudowy dzieła.
Spójrzmy na detale płaszcza - w 1912 roku budowano również płaszcz przy IR 9 - porównajmy zatem;
W IR 9 mamy do czynienia z rozwiązaniami właściwie typowymi, powstaje płaszcz z dwoma przedsionkami, trzema czerpniami powietrza i kominkami wychodzącymi z płaszcza. Dodano tylko dodatkowe, grawitacyjne czerpnie/wyrzutnie powietrza w dolnej części płaszcza. (Podobnie jest zresztą w IR3)
W IR13 jest już inaczej. Również mamy dwa przedsionki i trzy czerpnie powietrza, ale obserwując fasadę schronu zastanawia jedna rzecz - gdzie są kominki ?!
Po chwilowej konfuzji odnajdujemy kominki - są na samym szczycie płaszcza - to znaczy że przewód kominowy jest w całości ukryty w płaszczu, i nie jest narażony na zniszczenie przez odłamki, czy szrapnel.
Stając przed fasadą IR13 od razu rzuca się w oczy najważniejsze - a co to są, u licha, za przybudówki ?
Teoretycznie wydawałoby się że są to jakieś obiekty powojenne - nic bardziej mylnego. Wchodząc do schronu przez większą przybudówkę od razu mijamy... dość dobrze zachowane drzwi gazoszczelne ! Czyli jesteśmy w śluzie gazoszczelnej, a cała ta duża przybudówka przy bliższej obserwacji, okazuje się być kotłownią. Ciekawe ? Nie, to dopiero początek ciekawostek.
We wnętrzu obiektu, można zauważyć że ściany są wybiórczo wprawdzie, ale otynkowane. Na tynku zaś widać albo resztki, albo ślady po instalacjach. Dość nietypowych jak na schron piechoty. Zwiedzając dalej napotkamy jeszcze wiele detali, które świadczą o tym że... to schron przeciwlotniczy !
Tyle tylko że to nie koniec niespodzianek. Na terenie dawnego dzieła fortecznego znajdziemy, metalowe rury wkopane w ziemię, i zgięte na kształt pętli, a na jednym drzewie wisi... odciąg do anteny identyczny z tym, jakiego ślady znajdziemy na ISt 6.
Czyli ? Mamy schron piechoty przebudowany w 1912, później przerobiony (prawdopodobnie w dwóch rzutach!) na schron przeciwlotniczy, sądząc po bogactwie wyposażenia miało to miejsce jeszcze w drugiej połowie lat 30. Po wojnie przerobiony na schron dla radiostacji (lub inny ośrodek wymagający anteny).
Co szanowni koledzy na to ?